Πέτρος Μαραγκός
Επικεφαλής Εργαστηρίου και Καθηγητής Αναπτυξιακής & Αναπαραγωγικής Βιολογίας, Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών & Τεχνολογιών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Η διαδικασία της Mείωσης στα γαμετικά κύτταρα των θηλαστικών ξεκινά στις ωοθήκες πριν από τη γέννηση.
Ο συνολικός αριθμός των ωοκυττάρων εμφανίζονται στις ωοθήκες κατά τη διάρκεια της εμβρυογένεσης όταν τα γαμετικά κύτταρα εισέρχονται στη μείωση και παραμένουν ακινητοποιημένα στην Πρόφαση. Η κατάσταση ακινητοποίησης της πρόφασης μπορεί να διαρκέσει για χρόνια, και στον άνθρωπο, η κατάσταση ακινητοποίησης μπορεί να διαρκέσει έως και 50 χρόνια. Από την εφηβεία, τα ωοκύτταρα λαμβάνουν ορμονικά ερεθίσματα για να αναπτυχθούν και να αποκτήσουν την ικανότητα να επανεκκινήσουν τη Μείωση. Αυτή η παρατεταμένη κατάσταση ακινητοποίησης καθιστά τα ωοκύτταρα εξαιρετικά ευαίσθητα στη συσσώρευση περιβαλλοντικών ή ενδογενών προσβολών, που μπορεί να επηρεάσουν τη γενετική ακεραιότητα των θηλυκών γαμετών και επομένως τη γενετική ακεραιότητα του μελλοντικού εμβρύου. Επιπλέον, μια μακροχρόνια κατάσταση ακινητοποίησης επηρεάζει τη φυσιολογία και τη δυναμική των ωοκυττάρων που οδηγούν στην ηλικιακά-εξαρτώμενη υπογονιμότητα.
Η γονιμότητα και η φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σωστή ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου κατά τη διάρκεια της γαμετογένεσης και της πρώιμης εμβρυικής ανάπτυξης. Η ομάδα μας ασχολείται με τη μελέτη της ρύθμισης του κυτταρικού κύκλου και την απόκριση σε βλάβες του DNA κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του ωοκυττάρου και του πρώιμου εμβρύου στα θηλαστικά.
Οι ερευνητικές δραστηριότητες του Εργαστηρίου Αναπτυξιακής & Αναπαραγωγικής Βιολογίας συνοψίζονται στα εξής:
- Μελέτη του κυτταρικού κύκλου ωοκυττάρων, ωαρίων και προ-εμφυτευτικών εμβρύων θηλαστικών.
- Μελέτη της απόκρισης ωοκυττάρων, ωαρίων και προ-εμφυτευτικών εμβρύων σε βλάβες του DNA.
- Προσδιορισμός του ρόλου και της λειτουργίας ωοκυτταρικών ρυθμιστών που παρουσιάζουν και ογκογονική έκφραση.
- Μελέτη των μηχανισμών της γήρανσης ωοκυττάρων και της σχέσης της με χρωμοσωμικές ανωμαλίες, ανευπλοειδία και βλάβες του DNA.
- Εξέταση των επιπτώσεων διατροφικών και αγχωδών διαταραχών στην ανάπτυξη των ωοκυττάρων.